Bài 102: Thành quả từ những trải nghiệm và sáng tạo
>> Thanh niên với vấn đề hội nhập
Bài 101: Khởi nghiệp sáng tạo cùng Ybox.vn
Tôn trọng thiên nhiên
Sinh ra và lớn lên ở thị trấn Phùng (Đan Phượng, Hà Nội), từ nhỏ, Dũng đã thích vẽ và tạo những mô hình nhỏ. Đặc biệt, cậu bạn thích tham gia vào các hoạt động tập thể mang tính chất sáng tạo. Vì vậy, kiến trúc là môi trường tốt để Dũng có thể phát huy những điểm mạnh của bản thân.
Năm thứ tư đại học, Dũng biết đến cuộc thi kiến trúc quốc tế thiết kế Nhà thờ đạo Tin lành trên mỏm núi nổi tiếng Pulpit Rock tại Na Uy qua thầy Phạm Trung Hiếu, giảng viên xưởng 7 (khoa Kiến trúc, Đại học Kiến trúc Hà Nội). Cuộc thi này thu hút sự quan tâm của rất nhiều kiến trúc sư hàng đầu thế giới. Vì vậy, thầy muốn Dũng và những người bạn của cậu thử sức và học hỏi.
Pulpit Rock là một điểm thu hút khách du lịch nổi tiếng ở Ryfylke, Na Uy. Đây là một phiến đá bằng phẳng nhô ra trên vách đá cheo leo, được tạo ra do sự bào mòn của băng từ 10.000 năm về trước. Ban tổ chức cuộc thi muốn các kiến trúc sư đề xuất ý tưởng thiết kế một Nhà thờ đạo Tin lành xây dựng trong khoảng diện tích 25x25m nằm giữa mỏm đá. Nhà thờ hòa hợp được vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên với lòng tin tâm linh trong mỗi du khách khi đến danh lam này.
Dũng và các thành viên trong nhóm vô cùng hào hứng với cuộc thi. Tuy nhiên, đây là cuộc thi thiết kế quốc tế đầu tiên nhóm tham gia nên không tránh khỏi khó khăn, vì tính chất và yêu cầu khác xa với các cuộc thi trong nước. “Thiết kế được thực hiện hoàn toàn ở Việt Nam nên cũng là điều hết sức khó khăn cho chúng mình trong việc thấu hiểu được đề bài, bối cảnh. Tuy nhiên, cả nhóm đã nỗ lực tìm hiểu qua internet từ các bài báo nước ngoài, đoạn video... để hiểu được vấn đề”, Dũng chia sẻ.
Sau khi nghiên cứu kỹ đề tài và các tài liệu liên quan, dưới sự hướng dẫn của thầy Phạm Trung Hiếu, Dũng và các thành viên trong nhóm xác định mỏm đá Pulpit Rock là một kỳ quan độc đáo trên thế giới, cần được gìn giữ. Vì vậy, nhóm tiếp cận đề án với ý tưởng thiết kế tôn trọng tối đa địa hình, cảnh quan tự nhiên nhưng đồng thời cũng tạo dựng dấu ấn sáng tạo để làm mới hơn những cảm nhận của du khách.
Trong quá trình lên ý tưởng, Dũng và các thành viên trong nhóm đã mất rất nhiều thời gian thảo luận để tìm kiếm những giải pháp đưa công trình trở thành tổng hòa của các yếu tố: Tự nhiên, tôn giáo, kiến trúc và con người. Câu hỏi luôn được đưa ra thảo luận trong nhóm nhiều lần là: Một không gian thuộc về tâm linh có nhất thiết phải được định hình? Có nên xây thêm bất cứ một khối vật chất nào vào địa điểm vốn đã đẹp phi thường này?
Sự táo bạo làm nên khác biệt
Trả lời cho giải pháp của nhóm chính là công nghệ. Nhóm đã sử dụng công nghệ thực tế ảo, giúp các du khách tới nơi đây không chỉ được cảm nhận bằng mắt thường mà còn thêm cả những góc nhìn đa chiều khác của tôn giáo và kiến trúc. Thiên nhiên xung quanh, địa hình và môi trường tự nhiên vẫn được bảo toàn tuyệt đối. Sự hỗ trợ của công nghệ tiên tiến tạo cho du khách một trải nghiệm như đang đi trong không gian thực sự của nhà thờ. Du khách đeo kính VR đi vào “phạm vi” khuôn viên nhà thờ sẽ “nhìn” thấy không gian thánh đường.
Những cảm biến được đặt ở vị trí tính toán sẵn, khi du khách hướng về các góc khác nhau sẽ cảm nhận được các không gian kiến trúc. Bên cạnh đó, cảnh quan tuyệt đẹp bên ngoài vẫn được nhìn thấy qua lăng kính của khuôn cửa “ảo”, các góc nhìn này được chọn lọc để đem lại nhiều cảm xúc nhất cho du khách... Ra ngoài khu vực phạm vi nhà thờ “ảo”, du khách sẽ thấy cảnh quan tự nhiên và phần hình ảnh lập trình biến mất.
Thiết kế cũng cung cấp những vật thể mà con người có thể tương tác bằng các giác quan thông thường như ghế thủy tinh. Vật liệu trong suốt không cản trở tầm nhìn đồng thời hòa trộn vào địa hình cảnh quan xung quanh. Trong thiết kế này, nhà thờ trở nên phi vật chất nhưng vẫn nêu bật được mục tiêu thiết kế đó là gợi ra không gian tâm linh của một nhà thờ đạo Tin lành.
Dũng chia sẻ: “Chính sự táo bạo của nhóm đã khiến đồ án đạt được sự đồng thuận của Ban giám khảo. Là cuộc thi kiến trúc nhưng chúng mình đã đề xuất một công trình hoàn toàn không được xây. Đây là cách suy nghĩ khác hẳn với các thiết kế dự thi khác - đều được xây dựng với các chức năng rõ ràng”.
Cậu bạn cho biết thêm: “Qua thiết kế này, nhóm muốn truyền tải thông điệp trái đất là ngôi nhà chung, một “kiến trúc” nguyên sơ nhất, đã bao bọc và che chở cho con người hàng trăm triệu năm qua. Vì vậy, khi tác động vào bất cứ điều gì trên trái đất, con người phải đặt sự tôn trọng tự nhiên lên hàng đầu. Đừng để một mai, khi con người thức giấc và nhìn lại, sẽ thấy hối hận và day dứt khi mái nhà chung tàn lụi. Chính ý tưởng nhân văn này đã giúp thiết kế của nhóm vượt qua rất nhiều đối thủ “nặng ký” khác để giành giải Vàng”.
Học hỏi mọi nơi
Trước giải Vàng cuộc thi thiết kế kiến trúc quốc tế tại Na Uy đầu năm 2017, Dũng đã sở hữu bảng thành tích không nhỏ: Giải đồng hạng cuộc thi thiết kế nhà chờ xe bus do Transerco phát động; Top 10 cuộc thi Achicad Bim tổ chức ở Đại học Kiến trúc Hồ Chí Minh năm 2016 do Công ty đồ họa GraphicSoft Nhật Bản tổ chức; giải nhì cuộc thi Nhà thiết kế trẻ châu Á “Asian Young Designer Award 2016” do Nippon Paint Việt Nam tổ chức, đồng thời đồ án còn đạt giải Khuyến khích Spec Go Green.
Cọ sát với nhiều cuộc thi trong và ngoài nước giúp Dũng nhận ra rằng, kiến trúc mỗi nước có sự khác nhau chính là tính bản địa. Tuy nhiên, kiến trúc ở đâu cũng phải phù hợp với khí hậu, nền văn hóa, tập quán, lối sống của con người. Kiến trúc Việt Nam mang tính chất kiến trúc nhiệt đới. Do đó, phải phù hợp và làm giảm thiểu những yếu tố ảnh hưởng bất lợi của điều kiện khí hậu nắng nóng, mưa nhiều, biến chúng thành những yếu tố có lợi.
Bên cạnh việc học tập, Dũng tích cực tham gia các hoạt động Đoàn - Hội ngay từ khi còn là sinh viên năm thứ nhất. Đặc biệt, Dũng còn là hạt nhân tích cực của Hội Sinh viên Đại học Kiến trúc Hà Nội suốt 4 năm qua. Mọi hoạt động Dũng đều nhiệt tình tham gia và không nề hà việc thức thâu đêm để chuẩn bị cho sự kiện. “Nhiều lúc rất mệt nhưng vui. Đặc biệt, mình học được rất nhiều thứ, đó là khả năng làm việc nhóm, giao tiếp với mọi người, lập kế hoạch. Đây cũng là cơ hội để khám phá những khía cạnh mới của bản thân. Đi nhiều, tiếp xúc nhiều cũng giúp mình hình thành gu thẩm mỹ riêng trong kiến trúc”, Dũng tâm sự.
Cũng theo Dũng, sinh viên muốn hội nhập tốt, ngoài bồi dưỡng kiến thức chuyên môn còn phải tăng cường khả năng giao tiếp, làm việc nhóm, các mối quan hệ và hoạt động cộng đồng. Đặc biệt, học tốt tiếng Anh là một phần quan trọng để kết nối với thế giới. Chúng ta cũng phải không ngừng trau dồi về cả thể chất và tinh thần. Đây cũng là cách Dũng làm mới cơ thể để tập trung cho việc học và thực hiện các tác phẩm kiến trúc tuyệt đẹp phục vụ cuộc sống.