"Bí kíp" để tránh tăng cân trong dịp Tết

Vì sao Tết dễ tăng cân?

Nhiều gia đình thường có suy nghĩ “no ba ngày Tết” nên luôn có thói quen chuẩn bị nhiều thức ăn "mâm cao cỗ đầy" trong dịp Tết. Trước sự "cám dỗ" của rất nhiều món ngon béo, ngọt trong ngày Tết, ai cũng có nguy cơ tăng cân.

Các món ăn truyền thống ngày Tết như: bánh chưng, bánh tét, bánh dầy, xôi chè, giò chả, giò xào thịt đông, nem rán… thường có năng lượng rất cao, nhiều đạm, đường và chất béo, ăn vào rất dễ tăng cân.

Các món ăn truyền thống ngày Tết nhiều đạm, đường và chất béo, ăn vào rất dễ tăng cân

Các món chính đã dễ tăng cân, các thực phẩm phụ và đồ ăn vặt như nước ngọt, các loại bánh, mứt, kẹo, hoa quả sấy khô… đều chứa rất nhiều đường bổ sung.

Khi chúng ta ăn quá nhiều đường, cơ thể sẽ tiết ra insulin để giúp giảm lượng đường trong máu xuống mức bình thường. Insulin tự nhiên là một loại hormone lưu trữ chất béo. Vì vậy, càng ăn nhiều đường, cơ thể chúng ta càng tiết ra nhiều insulin và điều này khiến cơ thể bạn bổ sung thêm chất béo.

Đồ ăn thức uống có đường cũng khiến cơ thể rất nhanh đói trở lại, và càng ăn nhiều sẽ càng tăng cân. Hơn nữa, việc ăn nhiều, ngủ nướng, ít vận động và tập thể dục trong những ngày Tết khiến năng lượng dư thừa không được tiêu hao dẫn đến tích mỡ và tăng cân nhanh chóng.

Nạp quá nhiều thức ăn giàu năng lượng với những món ăn truyền thống ngày Tết Việt Nam đa phần chứa nhiều đường, tinh bột và dầu mỡ như bánh chưng, bánh tét, hành kiệu, giò chả, lạp xưởng, thịt gà, thịt lợn, mứt, trái cây ngọt, các loạt hạt dưa, hạt bí…

Thêm vào đó, việc tụ họp ăn uống triền miên trong dịp Tết cũng là nguyên nhân gây tăng cân bởi tích tiểu thành đại, cơ thể nạp năng lượng cả ngày dù đến mỗi nhà chỉ ăn trái cây, bánh chưng chứ không ăn thịt, mỡ.

Các món ăn ngày Tết nhiều đạm và tinh bột lại thiếu chất xơ, thiếu rau xanh, trái cây tươi. Rau xanh là nguồn cung cấp chất xơ quan trọng và dồi dào nhất, giúp hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh và bổ sung vitamin cho cơ thể.

Các loại bánh, mứt, kẹo cũng xuất hiện thường xuyên trong ngày Tết và luôn được xếp sẳn trên bàn mời khách. Tuy nhiên trong các loại đồ ăn này chứa rất nhiều đường, thủ phạm chính thúc đẩy nhanh quá trình lão hóa, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh béo phì, tiểu đường và tim mạch.

Kiểm soát tốt khẩu phần

PGS. Nguyễn Thị Lâm - nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, để "giữ cân" tốt trong dịp Tết thì cần kiểm soát tốt thực phẩm ăn vào, đảm bảo năng lượng nạp vào luôn thấp hơn năng lượng tiêu hao; Thực hiện cân đối bữa ăn và duy trì năng lượng.

Ngoài ra, cố gắng tập trung ăn những thực phẩm nhiều màu sắc, nguồn protein sạch và chất béo tự nhiên lành mạnh hơn. Chúng ta sẽ có nhiều năng lượng hơn, cảm thấy ít kiệt sức hơn và ngủ ngon hơn rất nhiều.

Nếu cảm thấy đói 2 giờ sau khi ăn tối, điều đó có nghĩa là quá trình trao đổi chất của chúng ta đang hoạt động tốt. Do đó, hãy mang theo đồ ăn nhẹ lành mạnh như các loại hạt, trái cây sấy khô không thêm đường nhưng hãy nhớ không ăn quá nhiều.

Đồng thời, chúng ta nên cố gắng lên kế hoạch cho các bữa ăn và lựa chọn các thực phẩm vừa tốt cho sức khỏe vừa có thể giúp giảm cân. Nghiên cứu cho thấy, những người lên kế hoạch cho bữa ăn của họ có nhiều khả năng tuân thủ tốt hơn các hướng dẫn dinh dưỡng bởi vì họ chủ động suy nghĩ và lựa chọn thực phẩm lành mạnh theo tiêu chuẩn tốt cho sức khoẻ.

Hơn nữa, việc lập kế hoạch cho các bữa ăn trong một thời gian nhất định cũng cho phép sử dụng các nguyên liệu khác nhau và tạo ra một chế độ ăn uống đầy đủ và cân bằng dinh dưỡng hơn.

Thay vì ngủ nướng, lười vận động trong những ngày nghỉ Tết, chúng ta nên tăng cường các hoạt động vui chơi vận động ngoài trời

PGS.TS Nguyễn Thị Lâm cho biết: "Để hạn chế nạp năng lượng, trước mỗi bữa ăn, mọi người có thể ăn một bát nhỏ rau hoặc uống 1 cốc nước để làm tăng cảm giác no, từ đó sẽ hạn chế ăn nhiều.

Kỳ nghỉ Tết nên dành thời gian cho gia đình bằng các cách như tăng cường và củng cố sự gắn kết của các thành viên trong gia đình bằng cách lên kế hoạch cho các hoạt động vui chơi ngoài trời chứ không nên giới hạn bản thân chỉ ngồi trong nhà".

Bên cạnh đó cần theo dõi cân nặng thường xuyên để tránh cân nặng tăng vọt sau kỳ nghỉ Tết. Chúng ta không dễ dàng biết khi nào đã tăng cân, nhưng chiếc cân có thể nhận ra mức tăng nhỏ này, đó là lý do tại sao theo dõi cân nặng có thể là một cách hiệu quả để ngăn ngừa tăng cân.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, thiếu ngủ dẫn đến giảm nồng độ hormone điều chỉnh sự chuyển hóa chất béo và ngăn chặn sự thèm ăn. Tình trạng thiếu ngủ dẫn đến những thay đổi trong hoạt động của não bộ, khiến ham muốn ăn không lành mạnh, nhiều calo dẫn đến tăng cân. Do đó, ngoài những lưu ý kể trên, chúng ta nên đặt mục tiêu ngủ từ 7 - 9 giờ mỗi ngày, kể cả thời gian nghỉ trưa.