Doanh nghiệp gặp khó vì những quyết định mâu thuẫn
Thôn Điệp Sơn (xã đảo Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh hòa) từng là một trong những thôn nghèo nhất tỉnh khánh hòa, không có điện lưới, nước sạch, đi lại rất khó khăn, tình hình an sinh không được đảm bảo.
Thế nhưng, từ khi có đề án thành lập đặc khu hành chính kinh tế Vân Phong thì Điệp Sơn đang "nóng" hơn bao giờ hết với những câu chuyện “sốt đất”. Đến nay, chính những hệ lụy trên khiến cho doanh nghiệp du lịch điêu đứng bởi những quyết định được ban hành trái ngược nhau.
Đình chỉ hoạt động kinh doanh và điều chỉnh hợp đồng đã ký
Trước đây, UBND tỉnh Khánh Hòa và UBND huyện Vạn Ninh có chủ trương kêu gọi đầu tư từ các công ty để đầu tư, khai thác, phát triển du lịch ở những vùng đất mới. Trong đó, có khu du lịch đảo Điệp Sơn, nhiều người quen gọi là đảo Phật nằm đã nổi tiếng với con đường đi bộ trên biển được du khách trong và ngoài nước biết đến.
Đảo Điệp Sơn nằm trong quần thể Bắc Vân Phong, được đề xuất thành lập đặc khu hành chính kinh tế cùng với Vân Đồn và Phú Quốc. UBND tỉnh Khánh Hòa có kết luận tại thông báo số 104/TB-UBND ngày 27/2/2017, cho phép huyện Vạn Ninh lập phương án quản lý, khai thác du lịch Điệp Sơn theo hướng cho tổ chức doanh nghiệp thuê.
Công văn 8439/UBND –KT ngày 15/9/2017 của UBND tỉnh về đầu tư xây dựng bến thủy nội địa tạm thời tại thôn Điệp Sơn do chủ tịch tỉnh Khánh Hòa Lê Đức Vinh ký, chỉ đạo UBND huyện Vạn Ninh chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tìm vị trí phù hợp để xây dựng bến thủy nội địa dùng chung cho cả khu đảo Điệp Sơn.
Trên cơ sở đó, UBND xã Vạn Thạnh đã cho Công ty TNHH Đầu tư và Du lịch Nha Trang Đông Đô (gọi tắt là Công ty Nha Trang Đông Đô) thuê mặt bằng kinh doanh du lịch tại nam Hòn Quạ và bắc Hòn Ó, Công ty Cổ phần Sơn Nam (gọi tắt là Công ty Sơn Nam) thuê mặt bằng để đầu tư kinh doanh du lịch tại khu vực phía nam Hòn Bịp và bắc Hòn Quạ với thời hạn 5 năm.
Nhằm phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân và các hoạt động khai thác, kích thích du lịch phát triển, Công ty Sơn Nam xây dựng cầu tàu để đón ca nô tại khu vực phía nam Hòn Bịp. Công ty Đông Đô xây dựng cầu cảng bến tạm tại Bắc Hòn Ó và tổ chức thu gom xử lý rác thải.
Tháng 10/2017, ông Trần Sơn Hải – Phó Chủ tịch Thường trực tỉnh Khánh Hòa đã chủ trì cuộc họp về việc quản lý khai thác hoạt động du lịch tại Điệp Sơn. Tại cuộc họp, ông Trần Sơn Hải đã chỉ đạo UBND huyện Vạn Ninh điều chỉnh hợp đồng cho doanh nghiệp thuê mặt bằng từ thời hạn 5 năm xuống còn 1 năm (Thông báo số 729/TB-UBND ngày 27/10/2017); giao UBND xã Vạn Thạnh lập biên bản, đình chỉ hoạt động cầu nổi tạm của Công ty Sơn Nam và bến tạm thủy nội địa của Công ty Nha Trang Đông Đô; chỉ được sử dụng cầu đò dân sinh hiện có ở Điệp Sơn để vận chuyển khách du lịch, không cho thuê mặt bằng để làm cầu đò thứ hai; yêu cầu 2 doanh nghiệp cam kết không kinh doanh dịch vụ lưu trú.
Bố trí một bến thủy nội địa là không khả thi
Liên quan đến chủ trương hình thành bến tàu tại Điệp Sơn, tại thông báo số 729/TB-UBND, ngày 27/10/2017 của UBND tỉnh Khánh Hòa, đưa ra yêu cầu “Chỉ sử dụng cầu đò dân sinh hiện có để vận chuyển khách du lịch, không cho thuê mặt bằng để làm cầu đò thứ hai”.
Thực hiện chỉ đạo công văn số 1965/UBND-KT, Sở Giao thông vận tải đã chủ trì cuộc họp với sự tham gia của các ban nghành liên quan, nội dung bàn về việc xây dựng bến thủy phục vụ dân sinh và hoạt động du lịch tại thôn Điệp Sơn.
Trong văn bản gửi UBND tỉnh Khánh Hòa ngày 28/3/2018, các Sở, Ngành thống nhất cho rằng: bến thủy nội địa hiện hữu tại thôn Điệp Sơn (vị trí tại Hòn Bịp) bị bão càn quét, phá hỏng, đã xuống cấp nghiêm trọng, không còn đáp ứng được nhu cầu thực tế, không thể di chuyển bằng đường bộ từ bến thủy nội địa Điệp Sơn đến địa điểm du lịch tại Hòn Ó. Vì vậy, việc bố trí bên thủy nội địa dùng chung tại Điệp Sơn là không khả thi.
Bên cạnh đó, địa phương đã ký với Công ty Nha Trang Đông Đô hợp đồng thuê đất số 04/HĐ – UBND 29/6/2017 cho thuê mặt bằng tại Bắc Hòn Ó và Nam Hòn Quạ để kinh doanh du lịch tạm thời và làm bến thủy nội địa tạm thời để đưa khách du lịch lên đảo. Vì vậy, nếu không cho phép làm thêm bến thủy nội địa thứ 2 thì buộc phải chấm dứt hoạt động du lịch của Công ty Nha Trang Đông Đô.
Nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch khi đã được địa phương đồng ý cho thuê đất hợp pháp nhưng vẫn đảm bảo an toàn giao thông đường thủy nội địa, giúp địa phương thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về an ninh trật tự… Sở Giao thông Vận tải cùng các đơn vị đề nghị UBND tỉnh: Cho phép Công ty Đông Đô sử dụng bến thủy nội địa tự làm tại Hòn Ó để đưa đón du khách lên đảo, phù hợp với thời gian thực hiện hợp đồng thuê mặt bằng giữa địa phương với doanh nghiệp.
Tuy nhiên, để bến thủy nội địa được hoạt động tạm thời, Công ty Đông Đô phải đảm bảo bến tạm đáp ứng yêu cầu kỹ thuật theo quy định; thực hiện nghiêm túc trách nhiệm theo quy định tại điều 22, thông tư số 50/2014TT-BGTVT.
Qua Khảo sát thực tế, đảo Hòn Ó (còn gọi hòn Đuốc hay Đảo Phật nằm), Hòn Quạ, Hòn Bịp, trải dài trên 5 km nối liền bởi con đường nổi tiếng giữa biển rất đẹp hiện ra khi thủy triều xuống đã thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước ghé thăm.
Theo đường biển đi tàu gỗ hoặc cano từ bến Vạn Giã phải đi ngang qua bến tạm Hòn Ó, Hòn Quạ với khoảng cách 4,2 hải lý rồi đi tiếp 1,3 hải lý nữa mới tới bến đò dân sinh Hòn Bịp, thôn Điệp Sơn. Dĩ nhiên, sẽ không du khách nào chịu đi bộ gần 3,5 km ngược lại để đến khu du lịch rồi đi thêm 3,5km nữa, tổng cộng 7km. Trong đó, có 2 đoạn lội giữa biển dài 700m và 300m, cũng như đi qua phần đất rào chắn của Công ty Sơn Nam và Công ty Ngọc Trai thuê để đi đến Hòn Ó. Điều này gần như là không tưởng, không hợp lý, vì Hòn Ó và Hòn Quạ trên bản đồ là Hòn Đuốc hoàn toàn độc lập với Hòn Bịp.
Bến Điệp Sơn vốn không thiết kế để tiếp nhận tàu khách du lịch nên theo thời gian và sự phát triển kinh tế- xã hội trên đảo, bến đã trở nên xuống cấp và lạc hậu. Thế nên, một bến thuyền thứ hai tại Điệp Sơn là cần thiết và không thể thiếu, trong điều kiện hạ tầng giao thông hiện hữu tại đây, để đảm bảo an sinh xã hội và việc đưa đón du khách được thuận tiện.