Tag

Độc giả Hà Nội hào hứng tìm hiểu Alexandre de Rhode & Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ

Văn hóa 22/04/2023 15:03
aa
TTTĐ - Sáng 22/4 tại Phố Sách Hà Nội (Phố 19/12, Hoàn Kiếm, Hà Nội), Nhà nghiên cứu Nguyễn Quốc Vương, Tiến sĩ Phạm Thị Kiều Ly, Họa sĩ Tạ Huy Long cùng toạ đàm với chủ đề Alexandre de Rhode & Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ. Độc giả Hà Nội tham dự rất đông và hào hứng với những chia sẻ của các diễn giả.
Giới trẻ sáng tạo những sản phẩm ngộ nghĩnh từ kĩ thuật thêu mới nổi

Tại buổi toạ đàm, các diễn giả chia sẻ về những khó khăn, quá trình thực hiện cuốn sách này.

Diễn giả Phạm Thị Kiều Ly và Tiến sĩ Nguyễn Quốc Vương cũng giải đáp thắc mắc của độc giả về phiên âm tiếng Việt của những tên người nước ngoài tại Việt Nam.

Từ trái qua: Nhà nghiên cứu Nguyễn Quốc Vương, Tiến sĩ Phạm Thị Kiều Ly, Họa sĩ Tạ Huy Long
Từ trái qua: Nhà nghiên cứu Nguyễn Quốc Vương, Tiến sĩ Phạm Thị Kiều Ly, Họa sĩ Tạ Huy Long

Hoạ sĩ Tạ Huy Long tiết lộ về việc mong muốn tái hiện lịch sử thông qua những hình ảnh, cuốn sách mà anh thể hiện trong những năm qua. Làm thế nào để tiếp cận những điều trong quá khứ một cách dễ dàng, chuyển tải được tâm ý của nhân vật với người đời sau, giải thích được sự quên lãng, điểm còn chưa rõ về sự thật trong lịch sử? Đó cũng là lý do nhóm tác giả chọn hình thức bán hư cấu để thể hiện cuốn sách này.
Chữ viết Tiếng Việt ra đời như thế nào? Tại sao chúng ta hiện nay lại đang dùng thứ văn tự Latinh, khác hẳn với các nước xung quanh? Chúng ta vẫn nói mình dùng chữ Quốc ngữ. Vậy chữ Quốc ngữ là gì? Ai đã tạo ra nó? Đó chính là những nội dung mà cuốn sách Người Việt gọi tôi là Cha Đắc Lộ - Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ sẽ giải đáp vấn đề này.

undefined

Trong lịch sử phát triển của xã hội loài người, chữ viết là một trong những phát minh vĩ đại, là công cụ để ghi lại lời nói và tư duy. Nếu không có chữ viết, hẳn sự trao truyền tri thức, kinh nghiệm từ thế hệ này sang thế hệ khác sẽ vô cùng khó khăn. Và tất nhiên, không có chữ viết thì không có sách vở.

Khác với các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, hay các triều đại phong kiến Việt Nam xưa kia chủ yếu sử dụng chữ tượng hình, Việt Nam ngày nay đang sử dụng một dạng văn tự khác biệt: chữ Quốc ngữ, tức là chữ viết ghi âm của tiếng Việt bằng kí tự Latinh.

Độc giả Hà Nội hào hứng tìm hiểu Alexandre de Rhode & Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ
Cuốn sách "Người Việt gọi tôi là Cha Đắc Lộ - Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ"

Người Việt gọi tôi là Cha Đắc Lộ - Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ là cuốn tranh truyện bán hư cấu kể lại câu chuyện cuộc đời nhiều thăng trầm của giáo sĩ Đắc Lộ - Alexandre de Rhodes, một vị linh mục, người của Tòa thánh Vatican, đã tới Việt Nam từ thế kỉ 17 và có công rất lớn trong việc in cuốn từ điển đầu tiên của tiếng Việt (Từ điển Việt-Bồ-La) vào năm 1651.

Lịch sử hình thành chữ Quốc ngữ gắn với hành trình truyền giáo của các giáo sĩ phương Tây. Ban đầu, thứ văn tự này chỉ là một công cụ để học tiếng Việt nhằm dễ dàng trao đổi với người Việt và thuận tiện cho việc truyền giáo; sau đó nó được sử dụng như một thứ mật mã giữa các thừa sai với giáo dân và chỉ được dạy trong các chủng viện. Sau những biến động chính trị và giáo dục, chữ Quốc ngữ dần thay chữ Nho trong các văn bản hành chính của đất nước và trở thành chữ viết chính thức của Việt Nam.

Đông đảo độc giả đến tham dự để tìm hiểu về cuốn sách và chữ Quốc ngữ
Đông đảo độc giả đến tham dự để tìm hiểu về cuốn sách và chữ Quốc ngữ

Nội dung cuốn sách Người Việt gọi tôi là Cha Đắc Lộ - Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ dựa vào luận án Tiến sĩ của tác giả Phạm Thị Kiều Ly về Lịch sử ngữ pháp và chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt (1615-1919) tại Đại học Sorbonne Nouvelle năm 2018, sau đó được hiệu chỉnh và in thành sách năm 2022, tại Nhà xuất bản Les Indes Savantes, Pháp; cũng như các tài liệu trong văn khố ở châu Âu và các cuốn sách viết về hành trình truyền giáo của các thừa sai.

Người Việt gọi tôi là Cha Đắc Lộ - Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ có sự kết hợp hài hòa giữa hai phần: Đắc Lộ kí sự và Chữ Quốc ngữ kí sự. Trong đó, Đắc Lộ kí sự được đặc biệt thể hiện bằng hình thức truyện tranh, giúp độc giả dễ theo dõi và nắm được hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ của các thừa sai phương Tây, qua lời kể của Alexandre de Rhodes.
Phần Chữ Quốc ngữ kí sự mang độc giả đi ngược dòng lịch sử, tìm hiểu về hành trình chữ Quốc ngữ đi vào đời sống của người dân Việt Nam. Phần này kể sâu hơn về vai trò, đóng góp của những người Việt và người Pháp trong việc biên soạn từ điển hay dịch sách sử dụng chữ Quốc ngữ, thái độ của giới trí thức Việt Nam trước sự lan rộng của chữ Quốc ngữ, cùng chặng đường chông gai để chữ Quốc ngữ được công nhận là văn tự chính thức của Việt Nam.

Không chỉ người trẻ mà còn người lớn tuổi, người nước ngoài, bác sĩ… cũng muốn tìm hiểu về cuốn sách
Không chỉ người trẻ mà còn người lớn tuổi, người nước ngoài, bác sĩ… cũng muốn tìm hiểu về cuốn sách

Bên cạnh đó, nhằm giúp bạn đọc có cơ hội hiểu rõ hơn về cách ghi âm của tiếng Việt, nhóm tác giả còn sáng tạo một đoạn phỏng vấn đặc biệt với ba nhân vật tiêu biểu trong quá trình sáng tạo chữ Quốc ngữ: Alexandre de Rhodes, Francisco de Pina và Gaspar do Amaral, bàn luận về quá trình sáng tạo chữ viết Latinh của tiếng Việt.

Thông qua những tình tiết li kì và đặc sắc được lựa chọn để kể lại quá trình sáng tạo và phát triển của chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt - vốn dĩ rất quen thuộc và hiện vẫn đang gắn bó với mỗi người chúng ta, Người Việt gọi tôi là Cha Đắc Lộ - Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ hứa hẹn là một trong những nguồn tham khảo để các bạn trẻ hiểu rõ hơn về tiếng Việt, truyền ngọn lửa tình yêu tiếng Việt, thứ ngôn ngữ rất đẹp của dân tộc Việt Nam.

Tại sự kiện các em học sinh trên địa bàn Hà Nội cũng được giao lưu, trả lời câu hỏi để thêm hiểu về tiếng Việt
Tại sự kiện các em học sinh trên địa bàn Hà Nội cũng được giao lưu, trả lời câu hỏi để thêm hiểu về tiếng Việt

Cuốn sách cũng đưa bạn đọc tới Việt Nam thế kỉ 17, với không gian nhiệt đới và những xung đột của Đàng Trong và Đàng Ngoài. Chia sẻ về việc lựa chọn bối cảnh, màu sắc cho tác phẩm, họa sĩ Tạ Huy Long viết: “Màu sắc - với tôi là cảm xúc của câu chuyện, không hẳn nương theo những gì thực tế mô tả. Tôi đã rất cân nhắc khi chọn hai màu và chỉ hai màu thôi với sắc độ đậm nhạt từ chúng. Màu xanh cây già - màu của cây lá nhiệt đới, của áo thầy tu bạc màu. Màu nâu sepia - màu của đất đai màu mỡ và da người cháy nắng. Đơn giản như vậy!”.

Phạm Thị Kiều Ly phụ trách phần nội dung và cốt truyện Người Việt gọi tôi là Cha Đắc Lộ - Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ. Nội dung cuốn sách này dựa vào luận án Tiến sĩ của tác giả Phạm Thị Kiều Ly về Lịch sử ngữ pháp và chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt (1615-1919) tại Đại học Sorbonne Nouvelle năm 2018, sau đó được hiệu chỉnh và in thành sách với tiêu đề Histoire de l’écriture romanisée du vietnamien (1615-1919)[Lịch sử chữ Quốc ngữ (1615-1919)] năm 2022, tại Nhà xuất bản Les Indes Savantes, Pháp. Chị hiện là giảng viên tại Khoa Các Khoa học liên ngành, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Họa sĩ Tạ Huy Long tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội, là một hoạ sĩ được nhiều người ái mộ với tác phẩm minh hoạ nổi bật như: Tủ sách tranh truyện dân gian Việt Nam, Tủ sách tranh truyện lịch sử, Lược sử nước Việt bằng tranh, Nam Hải dị nhân liệt truyện, Dế Mèn phiêu lưu kí,... Hiện anh đang làm việc tại Nhà xuất bản Kim Đồng.

Đọc thêm

Sôi động Hội thi Tuyên truyền lưu động “Về với Điện Biên” Văn hóa

Sôi động Hội thi Tuyên truyền lưu động “Về với Điện Biên”

TTTĐ - Vừa qua, tại 4 huyện Thạch Thất, Đông Anh, Quốc Oai và Chương Mỹ (thành phố Hà Nội) đã diễn ra Hội thi Tuyên truyền lưu động kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024) với chủ đề “Về với Điện Biên” tại Hà Nội với sự tham gia của 20 đội tuyên truyền lưu động đến từ các tỉnh, thành phố trên cả nước.
Hoa hậu Thanh Hằng với áo dài 4 tà của NTK Tiến Trần Thời trang - Làm đẹp

Hoa hậu Thanh Hằng với áo dài 4 tà của NTK Tiến Trần

TTTĐ - Hoa hậu Thanh Hằng rực rỡ trong bộ ảnh với áo dài 4 tà của nhà thiết kế (NTK) Tiến Trần ở chợ Bến Thành (TP Hồ Chí Minh).
Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội Điện ảnh - Âm nhạc

Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội

TTTĐ - Vào 20h ngày 30/3, tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc lỗi lạc Sergei Rachmaninoff với sự góp mặt của Dàn nhạc Giao hưởng Mặt trời (SSO) và nghệ sĩ piano Nguyễn Việt Trung. Tâm điểm được công chúng yêu nhạc cổ điển mong đợi nhất chính là lần đầu tiên, bản giao hưởng “Symphony no. 1 in D minor” của nhà soạn nhạc vĩ đại sẽ được công diễn tại Việt Nam.
Cầu nối đưa các trang viết, câu chuyện đầy tính nhân văn, cao đẹp về tình cha và con Văn hóa

Cầu nối đưa các trang viết, câu chuyện đầy tính nhân văn, cao đẹp về tình cha và con

TTTĐ - Sáng ngày 27/3 tại Hà Nội, Tạp chí Gia đình Việt Nam tổ chức chương trình phát động Cuộc thi viết "Cha và con gái" lần thứ 2 năm 2024.
Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội Điện ảnh - Âm nhạc

Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội

TTTĐ - Vào 20h00 tối 30/3, tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) diễn ra đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc lỗi lạc Sergei Rachmaninoff với sự góp mặt của Dàn nhạc Giao hưởng Mặt trời (SSO) và nghệ sĩ piano Nguyễn Việt Trung. Tâm điểm được công chúng yêu nhạc cổ điển mong đợi nhất chính là lần đầu tiên, bản giao hưởng “Symphony no. 1 in D minor” của nhà soạn nhạc vĩ đại sẽ được công diễn tại Việt Nam.
39 mùa xuân chinh phục những “đỉnh núi” Văn hóa

39 mùa xuân chinh phục những “đỉnh núi”

TTTĐ - 39 năm kể từ ngày xuất bản số báo đầu tiên vào mùa xuân năm 1985, mỗi năm là một hành trình chinh phục từng khó khăn, thử thách của tập thể báo Tuổi trẻ Thủ đô. Đặt ra mục tiêu ngày càng cao hơn, dẫu phải vượt qua nhiều gian nan, vất vả nhưng mỗi khi chinh phục được những “đỉnh núi” cao, toàn thể cán bộ, phóng viên báo tràn ngập niềm hạnh phúc. Đó là kết quả của việc vượt lên chính mình và lan tỏa được sức trẻ tới khắp mọi miền Tổ quốc.
"Nỗi tiếc" mùa xuân của Đỗ Hoàng Anh Văn học

"Nỗi tiếc" mùa xuân của Đỗ Hoàng Anh

TTTĐ - Báo Tuổi trẻ Thủ đô trân trọng giới thiệu bài thơ "Nỗi tiếc" của tác giả Đỗ Hoàng Anh.
Tưởng tượng - thơ của Bùi Thị Thu Lê Văn học

Tưởng tượng - thơ của Bùi Thị Thu Lê

TTTĐ - Báo Tuổi trẻ Thủ đô trân trọng giới thiệu bài thơ "Tưởng tượng" của tác giả Bùi Thị Thu Lê.
Tác giả Đỗ Hoàng Anh trải lòng "Một vòng trần ai" Văn học

Tác giả Đỗ Hoàng Anh trải lòng "Một vòng trần ai"

TTTĐ - Báo Tuổi trẻ Thủ đô trân trọng giới thiệu bài thơ "Một vòng trần ai" của tác giả Đỗ Hoàng Anh.
Phát huy nguồn lực văn hóa từ lễ hội Văn hóa

Phát huy nguồn lực văn hóa từ lễ hội

TTTĐ - Bằng cách ứng dụng công nghệ, những lễ hội trên địa bàn Hà Nội đã thu hút sự quan tâm của công chúng Thủ đô và nhiều du khách. Đây được cho là dấu hiệu khởi sắc trong tiến trình các quận, huyện của thành phố Hà Nội triển khai Nghị quyết số 09-NQ/TU của Thành ủy về “Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn tới năm 2045”.
Xem thêm