Hà Nội chủ động các giải pháp phòng ngừa tai nạn lao động

Những nỗi đau dai dẳng vì tai nạn lao động

Theo thống kê của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội, giai đoạn 2015-2020, mỗi năm, toàn thành phố xảy ra hơn 200 vụ tai nạn lao động, khiến hơn 200 người bị nạn. Riêng năm 2020, trên địa bàn Hà Nội xảy ra 388 vụ tai nạn lao động. Còn trên phạm vi cả nước, trung bình mỗi năm xảy ra gần 8.300 vụ tai nạn lao động, khiến gần 8.500 người bị nạn.

So với giai đoạn trước, số lượng các vụ việc tai nạn lao động tuy giảm nhưng tính chất của các vụ việc ngày càng phức tạp, tập trung nhiều nhất ở lĩnh vực xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng, làng nghề… Chẳng hạn như vụ sập giàn giáo tại công trình xây dựng số 16 phố Nguyễn Công Trứ (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) xảy ra vào cuối tháng 7/2020, làm 4 người chết… Hay mới đây nhất vào sáng 30/3/2021, tại công trình xây dựng ở số 170 Phạm Văn Đồng (quận Cầu Giấy), một phần sàn cốt pha bị đổ, khiến một công nhân bị mắc kẹt. Được biết, công trình này chưa được cấp phép xây dựng, chủ đầu tư thi công "chui" trong đêm, không thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn lao động.

Hậu quả do tai nạn lao động là không thể đo đếm, ảnh hưởng trực tiếp đến người sử dụng lao động và người lao động. Trong đó, phía sử dụng lao động vừa phải đền bù thiệt hại cho người lao động, vừa ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu của đơn vị, doanh nghiệp. Về phía người lao động, đa số họ là trụ cột trong gia đình nên khi không may gặp nạn, cuộc sống gia đình người lao động bị đảo lộn, tài chính kiệt quệ...

Tai nạn lao động xảy ra gây ra nhiều hệ lụy cho gia đình và cả doanh nghiệp

Bà Lê Thị Xuyên (ở thôn Bài Trượng, xã Hoàng Diệu, huyện Chương Mỹ, Hà Nội) chia sẻ với báo chí, chồng bà là ông N.T.B, là một trong 4 nạn nhân vụ sập giàn giáo tại công trình xây dựng số 16 phố Nguyễn Công Trứ (quận Hai Bà Trưng). Từ ngày ông B bị tai nạn qua đời, cuộc sống của gia đình bà rơi vào hoàn cảnh khó khăn đặc biệt. Nhà bà có hai người con trai, con cả năm nay ngoài 30 tuổi nhưng bị liệt, thiểu năng trí tuệ, luôn phải có người bên cạnh chăm sóc, còn người con thứ hai đang đi học. Một mình bà vừa chăm sóc cho các con, vừa lo kinh tế gia đình nên từ khi chồng bà mất do tai nạn, cuộc sống chồng chất khó khăn.

Từng bị tai nạn lao động dẫn đến thương tật với tỷ lệ 57%, anh Trần Văn Bảo, công nhân Công ty TNHH Hanoi Steel Centen, hiện trú tại xã Võng La (huyện Đông Anh, Hà Nội) cũng cho biết, do thiếu tập trung, anh bị tai nạn lao động vào năm 2018, phải phẫu thuật nối gân, dập cơ. Chi phí cho ca phẫu thuật khá tốn kém, lại bị suy giảm khả năng lao động, khiến cuộc sống gia đình anh thường thiếu trước, hụt sau.

Rõ ràng, mỗi người, mỗi hoàn cảnh gia đình bị tai nạn lao động là một câu chuyện đau lòng mà không ai muốn nhớ lại phút giây kinh hoàng đó. Mọi hỗ trợ về vật chất đến tinh thần cho họ sau đó dường như đều rất khó có thể bù đắp lại được.

Cần thực hiện các biện pháp chủ động phòng ngừa

Đánh giá về vấn đề tai nạn lao động, theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, các vụ tai nạn xảy ra chủ yếu xuất phát từ nguyên nhân chủ quan, trong đó nguyên nhân do người sử dụng lao động chiếm hơn 40%, do người lao động chiếm hơn 20%.

Theo các chuyên gia, an toàn vệ sinh lao động là công tác bắt buộc mà các đơn vị, doanh nghiệp, nhà máy, cơ sở sản xuất phải tuân thủ và áp dụng để đảm bảo sức khỏe, an toàn cho người lao động. Công tác an toàn vệ sinh lao động là những phương pháp quản lý mối nguy và rủi ro bao gồm những nhóm giải pháp như loại bỏ, thay thế, biện pháp kỹ thuật, biện pháp hành chính, trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân (PPE).

Người lao động Công ty TNHH Nippon Paint Việt Nam, Khu công nghiệp Quang Minh (huyện Mê Linh) được trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân khi làm việc

Theo đánh giá, hiện nay, người sử dụng lao động chưa quan tâm xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn; Chưa tổ chức huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao động cho người lao động hoặc huấn luyện chưa đầy đủ. Nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh còn thiếu thiết bị bảo đảm an toàn lao động hoặc không trang bị phương tiện bảo hộ cho người lao động. Một số người lao động cố tình không sử dụng các thiết bị bảo đảm an toàn hoặc vi phạm quy trình, quy chuẩn an toàn lao động.

Đề cập đến vấn đề này, Trưởng ban Chính sách pháp luật (Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội) Tạ Văn Dưỡng nhận định, việc kiểm tra, xử lý vi phạm của các cơ quan chức năng còn lỏng lẻo, thiếu kiên quyết; Đồng thời đa phần công nhân tại các công trình xây dựng còn thiếu hiểu biết về các quy định pháp luật trong lĩnh vực lao động nên bị nhiều chủ thầu lợi dụng, không trang bị phương tiện bảo hộ lao động, không đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế…

Trước thực trạng này, năm 2021 và những năm tiếp theo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội yêu cầu các đơn vị, địa phương chủ động phòng ngừa tai nạn lao động bằng nhiều giải pháp linh hoạt, khả thi, phấn đấu giảm tần suất tai nạn lao động tối thiểu 5% mỗi năm. Riêng tại Hà Nội, thành phố cũng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chức năng tập trung phòng ngừa tai nạn lao động, chăm sóc sức khỏe cho người lao động. Phấn đấu trong năm 2021, Hà Nội có ít nhất 85% số người lao động làm các nghề, công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động được huấn luyện kiến thức, kỹ năng về an toàn, vệ sinh lao động; Có thêm ít nhất 2.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ áp dụng hiệu quả một số nội dung cơ bản của hệ thống quản lý an toàn, vệ sinh lao động...

Theo Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Hồng Dân, thời gian tới, cùng với việc tiếp tục xử phạt các chủ công trình xây dựng vi phạm pháp luật lao động, Sở sẽ đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra thường xuyên và đột xuất. Đồng thời, Sở cũng sẽ tham mưu UBND thành phố Hà Nội xem xét ban hành văn bản yêu cầu các ngành, địa phương tăng cường quản lý về an toàn lao động, quy định rõ trách nhiệm của chính quyền cấp cơ sở đối với việc bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động tại các công trình xây dựng nhỏ lẻ, nhà dân. Việc bảo đảm an toàn lao động sẽ được các bên liên quan cố gắng thực hiện bằng nhiều giải pháp, không để “mất bò mới lo làm chuồng".

Thực hiện tốt an toàn lao động không chỉ là động lực để người lao động tích cực thi đua lao động sáng tạo, thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô bền vững.