Tag

Khoa học công nghệ đóng vai trò then chốt trong giảm nhẹ rủi ro thiên tai

Môi trường 30/10/2022 10:14
aa
TTTĐ - Để công tác phòng chống thiên tai ngày càng hiệu quả thì việc nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ phải đóng vai trò then chốt. Do đó, những năm qua, Việt Nam đã xây dựng chiến lược phòng chống thiên tai cho từng vùng và bước đầu đã đem lại hiệu quả khá tích cực.
Nâng cao hiệu quả phòng, chống thiên tai khu vực miền Trung Nâng cao nhận thức cho học sinh, góp phần xây dựng cộng đồng an toàn trước thiên tai Cảnh báo tình huống khẩn cấp sạt lở bãi sông, biển ở Hoằng Phụ Bảo đảm tính chủ động trong công tác phòng chống, khắc phục hậu quả thảm họa, thiên tai An ninh nguồn nước thách thức sự phát triển của vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Ứng dụng công nghệ, đảm bảo an toàn hồ, đập thủy điện

Mặc dù Việt Nam là nước đang phát triển với nguồn lực còn hạn chế nhưng nhiều năm qua Chính Phủ luôn nỗ lực bảo đảm cung cấp khoảng 1,5% tổng chi ngân sách nhà nước cho khoa học công nghệ. Trong đó, tổng kinh phí trong 10 năm gần đây cho công tác nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ trong phòng, chống thiên tai lên đến hàng nghìn tỷ đồng.

PGS.TS Hoàng Thanh Tùng, Trường Đại học Thủy lợi cho rằng: Việc ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác phòng, chống thiên tai đã giúp giảm được thiệt hại rõ rệt, phù hợp chủ trương chuyển từ khắc phục hậu quả sang đẩy mạnh phòng, chống. Trong đó, công tác dự báo, cảnh báo các loại hình thiên tai đã được triển khai hiệu quả, thông qua các mô hình số dự báo lũ, hạn, mặn, cảnh báo bão, sạt lở, lũ quét; Hệ thống giám sát cảnh báo thiên tai từ vệ tinh, hệ thống giám sát thiên tai bằng các máy đo tại chỗ được xử lý qua hệ thống IoT, big data... để người dùng dễ dàng cập nhật với mục tiêu phòng tránh.

Một trong số những công trình khoa học công nghệ tiêu biểu góp phần giảm nhẹ rủi ro thiên tai được ứng dụng trong thời gian qua tại một số tỉnh miền núi phía Bắc chính là ứng dụng công nghệ, đảm bảo an toàn hồ, đập thủy điện. Đơn cử tại Nhà máy Thủy điện Nậm Na 2 (Lai Châu), hàng ngày, kỹ sư phụ trách hệ thống quan trắc của Nhà máy thường xuyên kiểm tra, đảm bảo hệ thống quan trắc hoạt động bình thường và chính xác nhằm bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân vùng hạ du.

Khoa học công nghệ đóng vai trò then chốt trong giảm nhẹ rủi ro thiên tai
Việt Nam đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để đảm bảo an toàn hồ, đập thủy điện

Hiện Nhà máy Thủy điện Nậm Na 2 có ba tổ máy đang hoạt động với công suất lắp máy 66 MW và công nghệ vận hành đều được tự động hóa. Nhằm đảm bảo an toàn cho người dân vùng hạ du, hàng năm Nhà máy Thủy điện Nậm Na 2 tiến hành kiểm tra, đánh giá toàn bộ thiết bị, công trình và sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống cửa van xả nước.

Bên cạnh đó, Nhà máy xây dựng và trình cơ quan thẩm quyền phê duyệt các phương án phòng chống lũ vùng hạ du; Theo dõi hệ thống quan trắc lưu lượng nước về hồ, qua cửa xả, qua tuốc bin và ghi chép đầy đủ vào sổ theo dõi với chu kỳ 30 phút 1 lần. Trước khi xả lũ, thông báo bằng văn bản, loa, còi hú cho nhân dân vùng hạ du trước 2 giờ.

Cùng với việc đảm bảo các quy trình, vận hành hồ chứa theo đúng quy định, các nhà máy, dự án thủy điện lớn, nhỏ trên địa bàn tỉnh Lai Châu còn quan tâm đầu tư ứng dụng các thiết bị quan trắc khoa học công nghệ hiện đại nhằm sớm cảnh báo những sự cố xảy ra, kịp thời thông báo cho người dân vùng hạ du, đảm bảo an toàn, tính mạng cho nhân dân.

Toàn bộ hệ thống quan trắc tại Nhà máy Thủy điện Nậm Na 2 là những thiết bị hiện đại nhập khẩu từ các nước châu Âu, được kết nối, thu thập dữ liệu và đưa về hệ thống, lưu trữ tự động. Nhà máy gồm có các loại quan trắc như: Quan trắc thấm, đo nhiệt độ lõi đập được đặt trong thân đập, ngoài công trình; quan trắc đo lượng mưa được đặt trên mặt đập và quan trắc đo mực nước được đặt ở hồ chứa và dưới hạ lưu.

Giám đốc Nhà máy Thủy điện Nậm Na 2 Hoàng Trọng Điệp cho biết: Trước khi đưa vào vận hành, Nhà máy đã quan tâm đầu tư, lắp đặt hệ thống quan trắc cảnh báo trị giá gần 5 tỷ đồng. Hệ thống quan trắc này có độ chính xác cao, các thông số kỹ thuật được kết nối, thu thập và gửi về phòng dữ liệu quan trắc để đồng bộ số liệu.

Các thông số này được kiểm tra liên tục, hàng ngày, hàng giờ về hiện trạng, tình trạng hoạt động của đập cũng như cảnh báo trước mực nước, lượng mưa. Từ đó, giúp kỹ sư vận hành đưa ra những cảnh báo và tham mưu cho Ban Giám đốc về các biện pháp để vận hành công trình, hồ chứa an toàn.

Ngoài việc đầu tư thiết bị hiện đại, Nhà máy thủy điện còn lựa chọn những lao động có trình độ, tay nghề cao; tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ chuyên môn, kiểm tra đánh giá trình độ hàng năm; mời các đơn vị chuyên môn đến bồi dưỡng về công tác an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ và tổ chức diễn tập các tình huống xử lý sự cố trên thiết bị; tổ chức bảo dưỡng định kỳ toàn bộ thiết bị thuộc dây chuyền sản xuất điện trong mùa khô hàng năm, đảm bảo cho thiết bị vận hành an toàn, liên tục, kinh tế.

Ứng dụng giải pháp công nghệ trong phòng chống sạt lở bờ biển

Đứng trước tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển diễn ra ngày càng nghiêm trọng, các tỉnh, thành phố bị ảnh hưởng đã lên phương án xử lý, trong đó có tỉnh Cà Mau với phương án kè li tâm trong phòng chống sạt lở bờ biển.

Ngay khi xuất hiện tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển trên địa bàn tỉnh Cà Mau (năm 2009), UBND tỉnh đã nhanh chóng triển khai nhiều giải pháp ứng phó, trong đó phương pháp được sử dụng nhiều là kè bằng rọ đá, đóng cọc tre, cừ tràm, cừ dừa... để ngăn chặn tình trạng sói lở bờ biển. Đặc biệt, để cải tiến phương pháp chống sạt lở bờ biển, tỉnh Cà Mau quyết định sử dụng và nhân rộng mô hình kè li tâm.

Khoa học công nghệ đóng vai trò then chốt trong giảm nhẹ rủi ro thiên tai
Kè ly tâm hay còn gọi kè ngầm tạo bãi, mang lại hiệu quả cao, có tác dụng vừa chống sạt lở đất chân đê vừa tạo bãi bồi cho rừng phòng hộ phát triển

Ông Nguyễn Minh Hạnh, Trưởng Phòng Quản lý Xây dựng công trình (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau) cho biết: Kè ly tâm hay còn gọi kè ngầm tạo bãi, mang lại hiệu quả cao, có tác dụng vừa chống sạt lở đất chân đê vừa tạo bãi bồi cho rừng phòng hộ phát triển. Đây là loại kè kiên cố, được đánh giá phù hợp nhất trong các loại kè đã được thử nghiệm.

Kè li tâm được thiết kế theo từng cấu kiện riêng lẻ gồm cọc li tâm dài khoảng hơn 6-8m (cao trình đỉnh kè là 1,6m), chiều rộng thân kè là 2,6m, trong đó lọt lòng là 1,8m. Đường trục li tâm có chiều dài 7m, khoảng cách giữa hai cọc là 25cm. Kè li tâm được thi công lắp đặt dễ dàng tại các vùng biển, thời gian thi công khá nhanh chóng.

Cũng theo ông Nguyễn Minh Hạnh, phương pháp kè li tâm hiện nay được đánh giá cao tại tỉnh Cà Mau vì có tính ứng dụng và hiệu quả đem lại khá lớn. Ưu điểm của phương pháp kè li tâm là có thể chủ động thi công tại các vùng biển khác nhau, quá trình thi công dễ dàng, không cần san ủi mặt bằng khi thi công. Giá thành của phương pháp này hiện nay chỉ còn khoảng 28 triệu/m. Tiết kiệm hơn so với những phương pháp kè khác.

Trước đòi hỏi cấp bách về phòng, chống và giảm thiệt hại do thiên tai gây ra, nhiều chuyên gia cho rằng, việc áp dụng các giải pháp khoa học công nghệ là yêu cầu hàng đầu. Tuy nhiên, giải pháp này cần có nguồn lực lớn. Trong điều kiện ngân sách còn hạn hẹp, Việt Nam cần thúc đẩy xã hội hóa ứng dụng khoa học công nghệ trong phòng, chống thiên tai.

Nhấn mạnh về việc thúc đẩy xã hội hóa ứng dụng khoa học công nghệ, Tổng Cục trưởng Tổng Cục Phòng chống thiên tai Trần Quang Hoài cho hay, ứng dụng khoa học công nghệ phải chú trọng vào công tác dự báo, cảnh báo, ứng phó, khắc phục và tái thiết sau thiên tai.

Việc thúc đẩy xã hội hóa ứng dụng khoa học công nghệ không chỉ có sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học, công tác này đòi hỏi phải đẩy mạnh xã hội hóa với những sáng chế, ứng dụng kỹ thuật trong phòng, chống thiên tai của các doanh nghiệp, người dân. Để phòng, chống thiên tai một cách hiệu quả, cần phải có nhiều nhóm giải pháp, nhưng bất kỳ giải pháp nào cũng phải gắn với ứng dụng khoa học công nghệ, bởi, khoa học công nghệ là một trong những giải pháp phù hợp và hợp lý nhất.

Đọc thêm

Trung đoàn 720 tích cực giúp dân chống hạn Môi trường

Trung đoàn 720 tích cực giúp dân chống hạn

TTTĐ - Từ tháng 10/2023 đến nay, khu dự án kinh tế - quốc phòng Trung đoàn 720 (Binh đoàn 16) đóng quân trên địa bàn xã Đắk Ngo, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông, chưa có mưa. Để đảm bảo cho các loại vườn cây không bị thiệt hại, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn 720 đã bàn nhiều biện pháp, huy động tối đa phương tiện, các nguồn nước tại chỗ.
Hà Nội sáng sớm có sương mù nhẹ, trưa chiều trời nắng Môi trường

Hà Nội sáng sớm có sương mù nhẹ, trưa chiều trời nắng

TTTĐ - Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, nắng nóng ở Nam Bộ tiếp tục diễn ra. Ngày 27-28/3, khu vực Nam Bộ có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 35-38 độ C, có nơi trên 38 độ C; thời điểm diễn ra nắng nóng từ 12-15 giờ. Độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến từ 45-50%.
Cát tặc lộng hành, công an mật phục tới 1 giờ sáng Môi trường

Cát tặc lộng hành, công an mật phục tới 1 giờ sáng

TTTĐ - Bãi bồi ven sông Thu Bồn qua Gò Nổi, thị xã Điện Bàn thời gian qua bị các đối tượng ngang nhiên trộm cát khiến người dân và chính quyền vào cuộc.
Bắc Bộ ngày nắng, có nơi nắng nóng Môi trường

Bắc Bộ ngày nắng, có nơi nắng nóng

TTTĐ - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 26-27/3, khu vực Nam Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 35-37 độ C, có nơi trên 37 độ C. Độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 45-50%; thời gian xảy ra nắng nóng từ 12-15 giờ.
Hàng chục nghìn người “cháy” hết mình tại sự kiện vì môi trường “Ngày hội Xanh” Môi trường

Hàng chục nghìn người “cháy” hết mình tại sự kiện vì môi trường “Ngày hội Xanh”

TTTĐ - Ngày 24/3, sự kiện “Ngày hội Xanh” do Quỹ Vì tương lai xanh (thuộc Vingroup) lần đầu tiên tổ chức đã diễn ra trên quy mô lớn tại tại Grand World, Ocean City. Chuỗi hoạt động về môi trường sôi động, hấp dẫn đã thu hút hàng chục nghìn người tham gia.
Công ty Thiên Thanh có dấu hiệu chôn lấp rác thải nguy hại Môi trường

Công ty Thiên Thanh có dấu hiệu chôn lấp rác thải nguy hại

TTTĐ - Lực lượng chức năng Bộ Công an phối hợp với các đơn vị tại tỉnh Đồng Nai đã tiến hành kiểm tra đột xuất khuôn viên khu B, nhà máy xử lý chất thải thông thường và nguy hại thuộc Công ty Cổ phần Môi trường Thiên Thanh tại xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai nơi có dấu hiệu chôn hàng ngàn tấn chất thải nguy hại.
Quảng Nam: Mỏ cát ĐB2B Điện Thọ được phê duyệt kế hoạch đấu giá Môi trường

Quảng Nam: Mỏ cát ĐB2B Điện Thọ được phê duyệt kế hoạch đấu giá

TTTĐ - Mỏ cát ĐB2B tại thị xã Điện Bàn chưa thăm dò khoáng sản vừa được UBND tỉnh Quảng Nam đưa vào danh mục đấu giá quyền khai thác khoáng sản.
Hà Nội sáng và đêm có mưa nhỏ, sương mù rải rác Môi trường

Hà Nội sáng và đêm có mưa nhỏ, sương mù rải rác

TTTĐ - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 25-26/3, khu vực Nam Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất trong ngày phổ biến từ 35-37 độ C, có nơi trên 37 độ C. Độ ẩm tương đối thấp nhất trong ngày phổ biến từ 45-50%.
Tặng nước sạch cho người dân Trà Vinh, Bến Tre Môi trường

Tặng nước sạch cho người dân Trà Vinh, Bến Tre

TTTĐ - Nhân Ngày Nước thế giới 22/3, báo Tiền Phong phối hợp Tập đoàn Keppel cùng Tỉnh đoàn Bến Tre, Tỉnh đoàn Trà Vinh tổ chức trao tặng 2 hệ thống máy lọc nước nhiễm mặn cho người dân.
Nhức nhối vấn nạn đổ trộm phế thải để san lấp mặt bằng Môi trường

Nhức nhối vấn nạn đổ trộm phế thải để san lấp mặt bằng

TTTĐ - Mặc dù chính quyền các địa phương và cơ quan chức năng của thành phố Hà Nội đã tổ chức nhiều đợt ra quân xử lý tình trạng đổ trộm phế thải xây dựng xuống hành lang đường, hệ thống đê điều, sông ngòi, đất nông nghiệp… Tuy nhiên, tình trạng vi phạm vẫn diễn ra công khai, gây nhức nhối trong dư luận.
Xem thêm