Nghệ An: Doanh nghiệp cố tình vi phạm – Chính quyền làm ngơ
Căn cứ công văn số 4246/STNMT-KS, ngày 15/8/2017 của Sở Tài nguyên và Môi trường về việc hướng dẫn cải tạo đất nông nghiệp và xử lý đất dôi dư. Xét kế hoạch số 39/KH-UBND, ngày 27/9/2017 của UBND xã Xuân Tường về việc cải tạo đất vùng Đồng Trổ, xóm 3 xã Xuân Tường. Xét đề nghị của trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường. Ngày 28/9/2017, UBND huyện Thanh Chương đã ký Quyết định số4396/QĐ-UBND về việc cho phép UBND xã Xuân Tường được cải tạo mặt bằng đất nông nghiệp (đất 5% công ích) vùng Đồng Trổ xóm 3 xã Xuân Tường giai đoạn 1 với diện tích 33648.9m².
Theo Quyết định của UBND huyện Thanh Chương thì cho phép đào sâu từ 2m – 3m, trung bình 2m, khối lượng là 23.500 m³, trong đó: đất san gạt tầng canh tác với khối lượng 7000m³; đất vận chuyển để đắp đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng với khối lượng 3500m³; phần đất dôi dư tận dụng làm nguyên liệu sản xuất gạch với khối lượng 13.000m³ cho Công ty cổ phần gạch ngói 30/4 có địa chỉ tại xã Thanh Khai (Thanh Chương - Nghệ An).
Ngày 5/11/2017, UBND xã Xuân Tường và Công ty cổ phần gạch ngói 30/4 tiến hành ký hợp đồng kinh tế số 26/HĐ-UBND với nội dung bên B nhận cải tạo đất tại vùng Đồng Trổ xóm 3 xã Xuân Tường để canh tác lúa nước và kết hợp nuôi trồng thủy sản với tổng số 30 thửa, có diện tích 6,26 ha chia làm 2 đợt. Đợt 1 cải tạo 3,48 ha, trong đó có 1,9 ha đã được cải tạo từ trước chưa hoàn thiện mặt bằng để đưa vào sản xuất. Nay cải tạo lại mặt bằng, phủ một lớp đất mặt bằng làm tầng canh tác để đưa vào sản xuất vụ xuân năm 2018 và cải tạo mới 1,58 ha để đưa vào sản xuất. Đợt 2 là diện tích còn lại.
Tuy nhiên, ngày 5/3/2018, Phòng Tài nguyên và Môi trường đã trực tiếp kiểm tra thực địa, qua kiểm tra ghi nhận công tác cải tạo đất tại vùng Đồng Trổ xóm 3 xã Xuân Tường là chưa đảm bảo theo nội dung đã được UBND huyện phê duyệt tại Quyết định số 4396/QĐ-UBND ngày 28/9/2017.
Qua kiểm tra thực tế thấy chưa đảm bảo theo nội dung, nên ngày 06/3/2018 UBND huyện Thanh Chương đã có văn bản UBND xã Xuân Tường và Công ty cổ phần gạch ngói 30/4; 1. Giao UBND xã Xuân Tường chỉ đạo cán bộ chuyên môn cùng ban gián sát cộng đồng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện cải tạo đất đai khu vực Đồng Trổ, đảm bảo đúng theo nội dung đã được phê duyệt và đạt được mục tiêu đề ra; 2. Giao UBND xã Xuân Tường chỉ đạo đơn vị thi công là Công ty cổ phần Gạch ngói 30/4 tạm dừng ngay hoạt động vận chuyển đất ra khỏi khu vực cải tạo (Đồng Trổ). Thực hiện hoàn thiện việc cải tạo đất giai đoạn 1 theo đúng phương án đã được phê duyệt.
Tuy nhiên, theo phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô ghi nhận sáng ngày 7/3/2018 thì mọi hoạt động của Công ty cổ phần Gạch ngói 30/4 vẫn diễn ra ngang nhiên, đã có hàng trăm xe nối đuôi nhau vận chuyển đất từ khu vực cải tạo đất Đồng Trổ xóm 3 xã Xuân Tường về bãi tập kết đất của nhà máy gạch. Theo như Quyết định số 4396/QĐ-UBND ngày 28/9/2017 mà UBND Thanh Chương đã phê duyệt thì cho phép đơn vị thi công sử dụng 2 máy múc và 10 xe Ben vận chuyển đất, qua quan sát của phóng viên thì tại khu vực cải tạo có 5 chiếc máy múc lớn nhỏ đang hoạt động hết công suất, hàng trăm xe trọng tải lớn nối đuôi nhau, đi trái đường vi phạm luật giao thông mà không có cơ quan chức năng nào có mặt để xử lý. Việc này làm mất an toàn giao thông, ảnh hưởng đến quá trình đi lại, sinh hoạt của người dân.
Điều đáng nói ở đây là vào ngày 6/3/2018 UBND huyện Thanh Chương đã có văn bản chỉ đạo UBND xã Xuân Tường yêu cầu đơn vị thi công tạm dừng ngay hoạt động vận chuyển đất ra khỏi khu vực cải tạo, nhưng hầu như mọi hoạt động nơi đây vẫn không có gì thay đổi. Không có bóng dáng của cán bộ chuyên môn của địa phương, Ban giám sát cộng đồng kiểm tra để ngăn chặn theo như văn bản mà huyện đã chỉ đạo.
Chúng tôi liên hệ làm việc với ông Nguyễn Phùng Hòa, Chủ tịch UBND xã Xuân Tường thì do không có mặt tại trụ sở nên giao lại cho cán bộ địa chính xã là ông Lê Thế Anh. Khi chúng tôi đặt vấn đề muốn xin xem thủ tục hồ sơ phê duyệt cải tạo đất nông nghiệp tại Đồng Trổ xóm 3 xã Xuân Tường thì cán bộ địa chính xã cho biết là đã đưa cho chủ tịch UBND xã cầm. Khi chúng tôi liên lạc lại cho chủ tịch xã thì ông Hòa chỉ đạo cho cán bộ địa chính đưa cho chúng tôi một văn bản hướng dẫn làm thủ tục lập kế hoạch xin cải tạo đất nông nghiệp ký ngày 18/8/2017 và môt thông báo khác về ý kiến kết luận chung của Giám đốc sở Tài nguyên và Môi trường về huyện Thanh Chương không liên quan. Theo như cuộc gọi được ghi âm thì vị chủ tịch xã này đã chỉ đạo cán bộ địa chính là: “Đưa quyết định của huyện với văn phòng tỉnh ký, nếu không nói không có đi. Có cái Thọ đang mượn, tý Thọ sẽ gọi cho, mi lại phòng tau lấy cái giấy thừa lệnh chủ tịch tỉnh ký đưa cho hắn (là pv)...”
Để cụ thể hơn về nội dung này, chúng tôi có cuộc trao đổi với ông Lê Đình Thanh, Phó chủ tịch UBND huyện Thanh Chương. Theo ông Thanh thì “về chủ trương đã được UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An cho phép. Sau khi cho phép thì UBND huyện đã có Quyết định cho phép khai thác. Khu đó là vùng đất cằn cỗi, mấy năm vừa rồi nỏ làm được chi (không làm được gì - PV) nhân dân và xã mong muốn được cải tạo để sản xuất ruộng và nhà máy gạch cần một ít vật liệu để sản xuất gạch. Khi hai tâm hồn lớn gặp chắc (gặp nhau - PV) đôi bên cùng có lợi nên đi đến thống nhất xin thủ tục để cải tạo đồng ruộng”.
Văn bản tạm dừng hoạt động vận chuyển đất của UBND huyện Thanh Chương
Theo hồ sơ mà UBND huyện Thanh Chương cung cấp cho phóng viên, thì trước đó UBND huyện đã nhận được phản ánh của người dân về tình trạng UBND xã Xuân Tường trong quá trình thực hiện cải tạo đất tại vùng Đồng Trổ đã hợp đồng với Công ty cổ phần Gạch ngói 30/4 vận chuyển đất làm hư hỏng đường giao thông, gây khó khăn cho quá trình đi lại, bụi bặm làm ảnh hưởng đến môi trường tại khu dân cư dọc tuyến đường thuộc xóm 3 và xóm 5 xã Xuân Tường. Sau khi tiếp nhận thông tin, Phòng Tài nguyên và Môi trường đã kiểm tra tại thực địa cũng ghi nhận nội dung công dân phản ánh là có cơ sở.
Ngày 21/11/2017, UBND huyện Thanh Chương đã có chỉ đạo giao cho Phòng Tài nguyên và Môi trường gửi văn bản số 2894/UBND-TNMT về việc xứ lý thông tin phản ánh của người dân. Giao Công an huyện Thanh Chương tăng cường kiểm tra hoạt động vận chuyển của các phương tiện giao thông và xử lý nghiêm các trường hợp xe vận chuyển chở quá khổ, quá tải; Giao UBND xã Xuân Tường, đơn vị thi công là Công ty cổ phần Gạch ngói 30/4 dừng ngay hoạt động vận chuyển đất trên tuyến đường thuộc xóm 3 và xóm 5, đưa ra giải pháp thích hợp để xử lý vấn đề hư hỏng đường, bụi phát sinh từ quá trình vận chuyển đất, lựa chọn phương án vận chuyển hợp lý để tránh gây hư hỏng đường, bụi ảnh hưởng đến môi trường và cuộc sống của người dân.
Như vậy, trong quá trình thi công, Công ty cổ phần Gạch ngói 30/4 đã vi phạm nhiều so với thỏa thuận hợp đồng và cam kết mà công ty đã ký với UBND xã Xuân Tường về số lượng máy múc; số xe vận chuyển đất; đảm bảo không hư hỏng đường giao thông; không có bụi phát sinh từ quá trình vận chuyển; không ảnh hưởng đến quá trình đi lại và sinh hoạt của người dân. Mặc dù đã bị UBND huyện Thanh Chương gửi văn bản tạm dừng ngay hoạt động vận chuyển đất ra khỏi khu vực cải tạo, nhưng công ty vẫn không chấp hành, coi thường pháp luật và cơ quan chức năng có thẩm quyền. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương xã Xuân Tường, UBND huyện Thanh Chương đã buông lỏng về mặt quản lý Nhà nước, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tự do vận chuyển đất ra khỏi khu vực cải tạo mà UBND huyện đã chỉ đạo tạm dừng nhưng không xử lý và báo cáo cho cấp trên, có tư tưởng bưng bít thông tin khi cung cấp cho báo chí, người chịu trách nhiệm chính là vị chủ tịch UBND xã Xuân Tường. Mong cơ quan chức năng có thẩm quyền xem xét và xử lý nghiêm các tổ chức cá nhân có liên quan khi không thực hiện đúng cam kết và coi thường pháp luật, lợi dụng khe hở... trục lợi tài nguyên khoáng sản của Nhà nước.