Rượu cồn “biến hình” đi từ bàn tiệc bình dân đến nơi sang trọng (Kỳ 2)
Chúng tôi tận mắt chứng kiến cảnh họ mặc áo mưa trong mưa gió bão bùng, cầm cái vòi nước nối từ máy bơm trong nhà, thậm chí máy bơm để trên nắp các phuy rượu để tống nước lã vào phuy. Rồi trộn cồn, trộn hương liệu.
Kỳ 1:Kinh hoàng rượu pha từ nước lã và cồn tấn công người tiêu dùng dịp Tết
Cứ 200 lít nước lã thả vào 100 lít cồn rẻ bèo, thế là sủi tăm, là cay cay, nóng nóng, là thành rượu thơm lừng
Nước sông ô nhiễm thì bơm nước máy pha rượu
Trong vai người mua rượu thường xuyên “đổ” cho đại lý, sau vài lần mua bán, chúng tôi đã được tin tưởng. Bà con nói thẳng về phương pháp pha cồn, dùng tửu kế đo độ cồn và nước lã.
“Bây giờ nước sông ô nhiễm rồi, ao hồ bị lấp làm nhà cửa rồi, chúng tôi bơm nước máy vào pha rượu”, một phụ nữ nói. Chúng tôi tận mắt chứng kiến cảnh họ mặc áo mưa trong mưa gió bão bùng, cầm cái vòi nước nối từ máy bơm trong nhà, thậm chí máy bơm để trên nắp các phuy rượu để tống nước lã vào phuy. Rồi trộn cồn, trộn hương liệu.
Chủ tịch xã Tam Đa, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninhthừa nhận, có người còn thập tử nhất sinh do tham của, bắt máy bơm phải bơm phải hoạt động lâu quá, máy nóng, cồn 90 độ trong phuy bên cạnh mới bắt lửa từ máy bơm. Và cháy cả xưởng. Tai họa này khiến cả làng ai cũng ám ảnh.
Trời mưa, mưa ầm ầm, nước trời, nước từ mái nhà chảy thẳng vào các phuy cồn đang chờ nước để biến thành rượu. Dùng máy bơm, dùng vòi phun ào ào.
Bà “chủ đại lý rượu” khênh hàng chục phuy ra ven đê, ven con đường đông đúc xe cộ, cứ thế giơ gậy lên khoắng như người chèo đò qua sông. Vì phuy có khi cao bằng 2/3 chiều cao của “nghệ nhân pha rượu”.
Bà “chủ đại lý rượu” khênh hàng chục phuy ra ven con đường đông đúc xe cộ, cứ thế giơ gậy lên khoắng
Đặc biệt, họ chỉ có một dụng cụ duy nhất là “tửu kế” tự chế bằng tre, hoặc bằng ống nước nhựa, nhúng vào rượu để biết độ của rượu.
Một bà thật thà:“Giá rượu 30 độ, pha từ cồn thì là 8 nghìn đồng/lít. Cứ tăng thêm 5 độ rượu thì tăng thêm 1 nghìn đồng trong giá bán một lít. Cụ thể, 35 độ thì giá bán 9 nghìn đồng/lít. 40 độ thì 10 nghìn đồng/lít”.
Phải nói rằng, với giá bán đó, từng xe tải ùn ùn chở rượu cồn về Hà Nội và đi khắp nhiều tỉnh, thì nó đem lại lợi nhuận kếch sù cho bà con và thương lái. Vì lý do đó, biết nó độc, ai cũng thề thốt mình không bao giờ uống, nhưng họ vẫn thản nhiên làm bán cho thiên hạ.
Câu chuyện “mặn” dần, và lần đầu tiên chúng tôi được bà con tiết lộ những điều ngoài sức tưởng tượng:“Tôi tận mắt chứng kiến họ lấy nước hồ ao (mấy năm trước) rồi lấy nước máy xịt vào trong phuy, pha cồn đem bán. Nó quá độc hại. Cháu tôi bây giờ vẫn pha rượu kiểu đó đem bán mà. Chúng tôi không bao giờ dám uống thứ rượu đó”,
Trước, người làng vào Quảng Ngãi mua cồn rất rẻ. Sau này, đường đi xa, sợ nó đội giá vận tải lên, bà con chuyển sang mua ở Thanh Hóa để nó rẻ thêm. Cồn đó không phải là tinh chế, nó rẻ và rất độc hại, rất hắc, nên phải pha thêm rượu sắn, đường và hương liệu vào thì... mới uống được.
Bây giờ thì có đại gia nhà N.H ở làng về tận trước mỗi lò “pha cồn” để mở nhà máy cồn tại chỗ. Bà con cứ mua, lăn cái phuy về pha. Rồi trước nhà họ còn làm cái bệ bê tông, phuy nước lã pha cồn chỉ lăn đánh ục một cái là rơi tọt vào thùng xe của lái buôn. Công nghệ hoàn hảo”….
Họ dùng máy bơm, dùng vòi phun ào ào nước lã vào thùng phuy để trộn rượu
Trong khi bà con thả sức pha rượu từ cồn trôi nổi độc hại đem bán cho người ta uống tràn lan, khiến người tiêu dùng bị giết chết dần mòn một cách tội nghiệp nhất, thì chính quyền cơ sở biết rõ thực trạng cũng đành bó tay. Theo họ, không có quy định nào cho phép ngăn cấm hay xử phạt các “vi phạm” kể trên, dù hơn ai hết, họ biết đó là thứ độc hại không nên khuyến khích.
Rượu cồn “biến hình” vào nhà hàng sang trọng
Chính quyền và cơ quan hữu trách cấp tỉnh thì lấp liếm, giấu diếm, thậm chí nói sai bản chất vấn đề đi vì những lý do rất nực cười. Chúng tôi sẽ phân tích các vấn đề buông lỏng quản lý, “đá bóng trách nhiệm” ngớ ngẩn này ở bài tiếp theo.
Nhưng, có một sự thật đáng sợ không kém, ấy là các “nanh vuốt” của “đế chế” rượu pha từ cồn trôi nổi độc hại đã vươn tới mọi bàn tiệc, mọi gia đình. Nó có thể trở thành rượu Tây tiền triệu, thành đủ thứ “rượu dân tộc” các quý ông. Không tài nào kiểm soát được, một khi chúng ta đang vô cảm hay mặc kệ kiểu này!
Trong vai một lái buôn rượu, “ăn hàng” cho hệ thống hàng lẩu và nhà hàng sang trọng của mình, chúng tôi tạo niềm tin cho các đại lý bằng cách... bỏ tiền mua rượu. Khi theo sát các xe chở rượu từ “làng rượu cồn” Đại Lâm ra đi, chúng tôi phát hiện ra khu vực Cầu Bươu, Cầu Tó (Hà Nội) là nơi “đổ hàng” khá phổ biến có quy mô “hoành tráng”, với các bạn hàng tiêu thụ “tin cậy” suốt nhiều năm qua.
Chúng tôi tiếp tục bám theo các xe phân tán rượu, bằng xe đạp, xe máy, bằng thùng phuy, bằng chai vài lít nút lá chuối...., hóa ra chúng đội lốt đủ thứ đặc sản rượu, đến đủ các “điểm ăn nhậu” từ sang trọng cho đến bình dân.
Đặc biệt, chúng tôi như chết đứng trước các thủ đoạn pha chế rượu cồn rất nhẫn tâm mà các “đại lý” thẳng tay trổ tài nghệ trước mắt “bạn hàng béo bở” (là nhóm PV chúng tôi cải trang). Cụ thể, với giá bán ở Hà Nội, mà cũng chỉ 8 nghìn đồng/lít “rượu pha”, thì đủ biết nó rẻ thế nào và nó được “hô biến” từ thứ cồn độc hại ra sao. Bởi cồn thực phẩm tinh chế, nó có giá đến ngót trăm nghìn đồng/lít! Đấy là chưa kể, chúng tôi xét nghiệm các mẫu cồn đó, trắng phớ ra là thứ độc hại rồi.
Rượu cồn được pha chế thành đủ thứ rượu dân tộc phục vụ... cao điểm dịp Tết Bính Thân
Chỉ với một cái tửu kế bé xíu, tự chế, vứt xó xỉnh nào cũng không sợ mất trộm, họ quản lý hàng chục phuy rượu lớn, thả sức pha chế. Họ thêm cồn, thêm hương liệu (hóa chất độc hại tạo mùi).
Bà Th., một chủ đại lý lớn, tay cầm chai hương liệu đáng sợ, cứ thế rót vào hũ rượu chúng tôi mua, rồi giảng giải:“Thêm ít đường vào, nó sẽ êm và ngọt giọng hơn cho người uống. Thêm ít tạo mùi, sẽ thơm và át cái hắc của cồn đi. Còn em thích rượu nếp, chị sẽ thổi một kg gạo, ủ nó vào đấy, rồi cho cả thùng rượu này “trôi qua”, “lọc qua” là có rượu nếp ngay. Em muốn nếp cẩm cũng được. Nhưng bây giờ người ta chuộng nhất là rượu hương cốm, hương dứa”.
Nói rồi, bà pha chế, đổ cái nọ vào cái kia, ngắm nghía, ngửi ngửi, rồi đủ thứ rượu “quê” ra đời từ đó. Một bà chủ khác thì bộc tuệch:“Muốn có rượu dân tộc, bổ dương, ông uống bà khen, thì làm ít thuốc bổ phế hắc hắc mùi thuốc bắc, pha lẫn vào rượu cồn. Thế là nó đục đục, xám xám, hăng hăng, bán cho quán lẩu, cho nhà hàng dân tộc thì... lãi to”.
Nhìn những chai mà các bà buôn gọi là “hương liệu” trên bàn, trên nắp các phuy rượu cồn, chúng tôi không khỏi rùng mình. Ngỏ ý hỏi mua, họ bảo bao nhiêu cũng có, 10 nghìn đồng/chai. Nó cũng đáng sợ y như khi mà chính người sống ở “làng rượu không nổi lửa” kia tiết lộ, họ pha cồn công nghiệp cho lương dân đem uống.
(Còn nữa)
Trần Quân
Theo Tuổi trẻ & Đời sống