Tag

Thiên tai hay nhân tai và chuyện của bốn thế hệ

Môi trường 24/10/2021 17:34
aa
TTTĐ - Dịch bệnh vẫn chưa đi qua, chúng ta lại phải tiếp tục đối mặt với nhiều nguy cơ thiên tai khác như bão lũ, sạt lở, biến đổi khí hậu... Chỉ trong vòng chưa đầy một tuần, nước ta liên tục xảy ra các sự cố thiên tai. Riêng trong tuần qua, đã có 3 người chết vì lũ cuốn trôi tại Gia Lai; Hàng chục khu dân cư tại các tỉnh miền Trung đã và đang chìm trong nước lũ; Nhiều trận sạt lở đã xảy ra tại một số địa phương đe dọa tính mạng của người dân…
Mối liên hệ giữa sức khỏe con người và thiên nhiên trong đại dịch Trồng rừng - một trong những giải pháp để ngăn chặn đại dịch về sau "Trồng rừng giữ nước" để mùa khô không còn là cơn ác mộng Quảng Nam đặt mục tiêu trồng mới thành công 51,6 triệu cây xanh Nâng cao kỹ năng ứng phó với rủi ro thiên tai

Những năm gần đây, thiên tai đã và đang ngày một xuất hiện dày đặc hơn và để lại những hậu quả ngày một nặng nề. Chúng ta vẫn cho rằng, thiên tai là hiện tượng tự nhiên bất thường có thể gây thiệt hại về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và các hoạt động kinh tế - xã hội; Là các “thảm họa thiên nhiên”, “do thiên nhiên gây ra” và tất cả “là vì quy luật của thiên nhiên”... nhưng đó có phải là tất cả sự thật?

Thiên tai hay nhân tai và chuyện của bốn thế hệ
Trồng rừng, đặc biệt là trồng đúng cách, đúng loài, đúng đặc điểm sinh thái của từng khu rừng chính là một trong những cách hiệu quả nhất để ứng phó và giảm thiệt hại của thiên tai (Ảnh tư liệu Gaia)

Nhằm giúp cho công chúng, đặc biệt là người trẻ có góc nhìn đa chiều, hiểu rõ hơn về thiên tai trong mối liên hệ với các hành động của con người, ngày 23/10, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia đã tổ chức buổi tọa đàm trực tuyến “Thiên tai - Chuyện của ai?”.

Buổi tọa đàm là cuộc đối thoại đặc biệt giữa 4 thế hệ với những trăn trở băn khoăn của thế hệ trẻ gen Z, Y hay những kinh nghiệm, bài học cuộc sống sâu sắc từ thế hệ Baby Boomer và gen X. Bốn diễn giả đặc biệt với những kiến thức chuyên sâu, thông tin đa dạng, kinh nghiệm sống phong phú và sự quan tâm sâu sắc đến thiên nhiên và cuộc sống đã cùng chia sẻ và trao đổi nhiều vấn đề lý thú.

Là người sáng lập và lãnh đạo một trong những đơn vị xuất bản, tích cực trong các hoạt động bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường, trồng rừng tại Việt Nam, đồng thời là Giám đốc đối ngoại Công ty Cổ phần Sách nói Fonos - Host, diễn giả đại diện gen Y Thái Minh Châu đã có những chia sẻ về mỗi trăn trở của bản thân trước thực trạng đáng quan ngại của thiên nhiên trong những năm gần đây.

Thiên tai hay nhân tai và chuyện của bốn thế hệ
Đại diện gen Y Thái Minh Châu

“Bên cạnh đại dịch Covid-19, những năm qua nhiều người cũng phải gánh chịu hậu quả nặng nề của thiên tai. Họ không chỉ thiệt hại về tài sản mà còn cả tính mạng, vĩnh viễn mất đi những người thân trong gia đình. Nhiều lúc tôi tự hỏi, hiện có tin tức về thiên tai hơn có số lượng lớn hơn, phải chăng là do công nghệ thông tin ngày càng tốt hay bởi thực sự ngày càng có nhiều thiên tai hơn và hậu quả càng ngày càng khốc liệt hơn? Tôi cũng luôn tự hỏi, liệu chúng ta có thể làm gì để giảm bớt thiên tai, hay giảm bớt hậu quả thiên tai?”, diễn giả Thái Minh Châu chia sẻ.

Đây cũng là những trăn trở điển hình của thế hệ gen Y là những người sinh từ năm 1981 đến 1996. Thế hệ bắt đầu làm quen với công nghệ thông tin, khao khát sự tự do, thay đổi lối sống cũ.

Thiên tai hay nhân tai và chuyện của bốn thế hệ

Bà Đỗ Thị Thanh Huyền, nhà sáng lập - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia, Đại diện gen X (sinh năm khoảng từ 1965 đến 1980), người đã có kinh nghiệm hơn 20 năm hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam, cho biết: Trong những năm gần đây thiên tai xảy ra ở tất cả mọi nơi trên thế giới với tần suất nhiều hơn và mức độ tàn phá cũng nặng nề hơn.

Năm 2021, Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) đã đưa ra cảnh báo số lượng các thảm họa thiên nhiên đã tăng gấp 5 lần trong nửa thế kỷ qua và gây thiệt hại gấp 7 lần so với những năm 1970. Các khu rừng bị khai thác cạn kiệt không thể bảo vệ con người khi bão lũ. Chúng ta xả thải CO2 khiến biến đổi khí hậu diễn biến ngày càng nhanh và gây ra nhiều hậu quả khủng khiếp.

Tọa đàm trở nên hấp dẫn dẫn với câu chuyện từ đại diện thế hệ Baby Boomer. Đây là thế hệ sinh ra trong những năm 1946 đến 1964. Thế hệ này năng động hơn và khỏe mạnh hơn bất kỳ thế hệ nào trước đó và là những người đầu tiên thực sự mong muốn rằng thế giới sẽ được cải thiện theo thời gian.

Thiên tai hay nhân tai và chuyện của bốn thế hệ

PGS.TS Viên Ngọc Nam, một trong những chuyên gia lâm nghiệp hàng đầu tại Việt Nam, giảng viên trường Đại học Nông lâm TP Hồ Chí Minh, đại diện thế hệ Baby Boomer, phân tích: Trước năm 1975, nguyên nhân chủ yếu khiến mất rừng là chiến tranh, bão lũ. Mưa lớn cũng xảy ra nhưng rất ít lũ quét.

Từ những năm 1975 đến 1990 là thời kỳ chúng ta đẩy mạnh khai thác rừng tự nhiên để phục hồi kinh tế sau chiến tranh, các hậu quả xói mòn, sạt lở, lũ quét đã trầm trọng hơn. Tuy nhiên, thời kỳ này, biến đổi khí hậu còn chưa rõ rệt, chưa có tác động mạnh.

Những năm 1995 - 2000 là thời kỳ bùng nổ của các hoạt động chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng, đặc biệt là sự phát triển ào ạt, thiếu kiểm soát của các công trình thủy điện nhỏ. Các thủy điện nhỏ hoạt động với hệ số công suất rất thấp, không đáp ứng hết nhu cầu điện và cả nhu cầu tưới tiêu.

Trong khi đó, quá trình xây dựng các thủy điện nhỏ đã khiến cho diện tích lớn các khu rừng bị tàn phá, cơ cấu địa chất ở các vùng đồi núi, vốn đã không ổn định, càng trở nên nhạy cảm hơn, khiến các vụ sạt lở xảy ra thường xuyên và nghiêm trọng hơn…

PGS.TS Viên Ngọc Nam nhấn mạnh: “Chứng kiến những sự thay đổi và tác động khốc liệt của thiên tai, chúng ta cần phải dựa vào thiên nhiên mà sống, không nên làm điều gì trái với quy luật tự nhiên. Trồng rừng, đặc biệt là trồng đúng cách, đúng loài, đúng đặc điểm sinh thái của từng khu rừng chính là một trong những cách hiệu quả nhất để ứng phó và giảm thiệt hại của thiên tai.

Thiên tai hay nhân tai và chuyện của bốn thế hệ

Một dấu ấn đặc biệt trong buổi toạ đàm chính là tiếng nói mạnh mẽ của Thơm Đặng (một bạn trẻ gen Z sinh từ năm 1997 đến 2012), năng động, nhiệt thành, đồng thời là người dẫn dắt và khởi xướng hàng loạt những hoạt động môi trường truyền cảm hứng, đã thẳng thắn nói: “Ngày nay, với sự phổ biến của công nghệ thông tin, thế hệ gen Z có thể dễ dàng tiếp cận với các kiến thức về thiên nhiên và thiên tai.

Mình cũng ý thức rất rõ rằng thiên tai không hoàn toàn là thiên tai nữa. Thiên tai bây giờ nên gọi là nhân tai thì đúng hơn. Chính các hoạt động của con người như phá rừng, tiêu thụ và khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên... đang khiến cho thiên tai xảy ra ngày một nhiều và nặng nề hơn.

Mình nhận thấy, mỗi bạn trẻ ở thế hệ gen Z đều có thể hành động, không cần chờ đợi. Nếu nói cường điệu, thì mỗi bạn đều có thể chọn để trở thành người hùng tiếp theo hay cam chịu là nạn nhân tiếp theo”.

Đọc thêm

Trung đoàn 720 tích cực giúp dân chống hạn Môi trường

Trung đoàn 720 tích cực giúp dân chống hạn

TTTĐ - Từ tháng 10/2023 đến nay, khu dự án kinh tế - quốc phòng Trung đoàn 720 (Binh đoàn 16) đóng quân trên địa bàn xã Đắk Ngo, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông, chưa có mưa. Để đảm bảo cho các loại vườn cây không bị thiệt hại, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn 720 đã bàn nhiều biện pháp, huy động tối đa phương tiện, các nguồn nước tại chỗ.
Hà Nội sáng sớm có sương mù nhẹ, trưa chiều trời nắng Môi trường

Hà Nội sáng sớm có sương mù nhẹ, trưa chiều trời nắng

TTTĐ - Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, nắng nóng ở Nam Bộ tiếp tục diễn ra. Ngày 27-28/3, khu vực Nam Bộ có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 35-38 độ C, có nơi trên 38 độ C; thời điểm diễn ra nắng nóng từ 12-15 giờ. Độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến từ 45-50%.
Cát tặc lộng hành, công an mật phục tới 1 giờ sáng Môi trường

Cát tặc lộng hành, công an mật phục tới 1 giờ sáng

TTTĐ - Bãi bồi ven sông Thu Bồn qua Gò Nổi, thị xã Điện Bàn thời gian qua bị các đối tượng ngang nhiên trộm cát khiến người dân và chính quyền vào cuộc.
Bắc Bộ ngày nắng, có nơi nắng nóng Môi trường

Bắc Bộ ngày nắng, có nơi nắng nóng

TTTĐ - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 26-27/3, khu vực Nam Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 35-37 độ C, có nơi trên 37 độ C. Độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 45-50%; thời gian xảy ra nắng nóng từ 12-15 giờ.
Hàng chục nghìn người “cháy” hết mình tại sự kiện vì môi trường “Ngày hội Xanh” Môi trường

Hàng chục nghìn người “cháy” hết mình tại sự kiện vì môi trường “Ngày hội Xanh”

TTTĐ - Ngày 24/3, sự kiện “Ngày hội Xanh” do Quỹ Vì tương lai xanh (thuộc Vingroup) lần đầu tiên tổ chức đã diễn ra trên quy mô lớn tại tại Grand World, Ocean City. Chuỗi hoạt động về môi trường sôi động, hấp dẫn đã thu hút hàng chục nghìn người tham gia.
Công ty Thiên Thanh có dấu hiệu chôn lấp rác thải nguy hại Môi trường

Công ty Thiên Thanh có dấu hiệu chôn lấp rác thải nguy hại

TTTĐ - Lực lượng chức năng Bộ Công an phối hợp với các đơn vị tại tỉnh Đồng Nai đã tiến hành kiểm tra đột xuất khuôn viên khu B, nhà máy xử lý chất thải thông thường và nguy hại thuộc Công ty Cổ phần Môi trường Thiên Thanh tại xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai nơi có dấu hiệu chôn hàng ngàn tấn chất thải nguy hại.
Quảng Nam: Mỏ cát ĐB2B Điện Thọ được phê duyệt kế hoạch đấu giá Môi trường

Quảng Nam: Mỏ cát ĐB2B Điện Thọ được phê duyệt kế hoạch đấu giá

TTTĐ - Mỏ cát ĐB2B tại thị xã Điện Bàn chưa thăm dò khoáng sản vừa được UBND tỉnh Quảng Nam đưa vào danh mục đấu giá quyền khai thác khoáng sản.
Hà Nội sáng và đêm có mưa nhỏ, sương mù rải rác Môi trường

Hà Nội sáng và đêm có mưa nhỏ, sương mù rải rác

TTTĐ - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 25-26/3, khu vực Nam Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất trong ngày phổ biến từ 35-37 độ C, có nơi trên 37 độ C. Độ ẩm tương đối thấp nhất trong ngày phổ biến từ 45-50%.
Tặng nước sạch cho người dân Trà Vinh, Bến Tre Môi trường

Tặng nước sạch cho người dân Trà Vinh, Bến Tre

TTTĐ - Nhân Ngày Nước thế giới 22/3, báo Tiền Phong phối hợp Tập đoàn Keppel cùng Tỉnh đoàn Bến Tre, Tỉnh đoàn Trà Vinh tổ chức trao tặng 2 hệ thống máy lọc nước nhiễm mặn cho người dân.
Nhức nhối vấn nạn đổ trộm phế thải để san lấp mặt bằng Môi trường

Nhức nhối vấn nạn đổ trộm phế thải để san lấp mặt bằng

TTTĐ - Mặc dù chính quyền các địa phương và cơ quan chức năng của thành phố Hà Nội đã tổ chức nhiều đợt ra quân xử lý tình trạng đổ trộm phế thải xây dựng xuống hành lang đường, hệ thống đê điều, sông ngòi, đất nông nghiệp… Tuy nhiên, tình trạng vi phạm vẫn diễn ra công khai, gây nhức nhối trong dư luận.
Xem thêm